Văn hóa trà đạo ở Nhật được coi là một nét truyền thống độc đáo của Xử Sở Hoa Anh Đào. Đây không chỉ đơn giản là phép tắc trong uống trà mà là còn cả một nghệ thuật từ pha trà cho tới cách thức uống trà.
Trong bài viết này mình sẽ giới thiệu tới các bạn vài nét đặc trưng về văn hóa trà đạo ở Nhật. Hãy cùng mình theo dõi bài viết bên dưới nhé !
Mục Lục
1. Nguồn gốc văn hóa trà đạo
Vào thế kỷ thứ VIII (thời Nara), trà được du nhập sang Nhật Bản, tuy vậy số người biết dùng trà cũng rất ít. Việc uống trà chỉ là một trong những hình thức ẩm thực sang trọng của giới quý phái, vương giả.
Đầu thế kỷ XIII (thời Kamakura), một cao tăng thuộc phái thiền Rinzai của Nhật Bản là Thiền sư Eisai (1141-1215). Đã mang một thứ trà xanh dạng bột, gọi là matcha, từ Trung Hoa về Nhật Bản.
Đến giữa thế kỷ XIV (thời Muromachi), việc uống trà được phổ biến đến giới bình dân. Cách thức uống trà của người Nhật Bản giống như người Trung Hoa, trọng điểm thưởng ngoạn phong cảnh, đối ẩm, thưởng thức vị trà.
Cuối thế kỷ XV (thời Chiến quốc), một người tên là Murata Jukou (1423-1502), là học trò của nhà Thiền sư Ikyu (1394-1481) phái thiền Rinzai.
Vào cuối thế kỷ XVI (thời Azuchi Momoyama), một người Nhật Bản là ông Senno Rikyu (1522-1591) kết hợp việc uống trà với các triết lý Thiền tạo thành một trường phái có cách pha và uống trà khác biệt với thường thì.
2. Văn hóa trà đạo Nhật bản chính là nghệ thuật
Ở Nhật Bản cổ đại, uống trà cũng được coi là một thú vui giống như là uống rượu. ngày nay, nó đã trở thành một nền văn hoá hơn 400 năm tuổi. Không ngoa khi nói rằng trà đạo là một nghệ thuật toàn diện của văn hóa Nhật Bản.
Ngoài nghi thức độc đáo về cách pha trà và thưởng trà, bộ trà và phòng trà cũng được bày trí cẩn thận. Trong phòng sẽ có những bức tranh và thư pháp toát lên vẻ lịch lãm. một số bộ trà khá đắt tiền do lịch sử lâu đời hoặc do nó là thiết kế của các nghệ nhân bậc thầy.
Sinh viên học trà đạo
Tại Nhật Bản, nơi lịch sử và văn hóa được coi trọng, nhiều trường cao đẳng và đại học có “khoa trà đạo”. đa số sinh viên theo học là nữ giới. Đặc biệt, phụ nữ sống ở Kyoto hầu như đều học trà đạo. Trong đó, “Văn hóa trà” sẽ được tổ chức vào giữa tháng 10 hàng năm. Nó sẽ được chia thành các cấp từ 1 đến 4 và có các phòng thi trong cả nước.
Xem thêm : Tìm hiểu về văn hóa Trung Quốc và những nét đặc trưng
1. Văn hóa trà đạo không chỉ đơn thuần là phép tắc uống trà
Không dừng lại ở việc pha trà và uống trà, trà đạo của người Nhật còn là một phương tiện hữu hiệu nhằm làm trong sạch tâm hồn bằng việc hòa mình với thiên nhiên, từ đấy tu tâm dưỡng tính để đạt giác ngộ. Bốn nguyên tắc căn bản của Trà đạo gồm có Hòa – Kính – Thanh – Tịch.
“Hòa” nghĩa là sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên; sự hài hòa giữa trà nhân với các dụng cụ pha trà. “Kính” là lòng kính trọng, sự tôn kính đối với người khác, thể hiện sự tri ân cuộc sống. Khi lòng tôn kính với vạn vật đạt tới sự không phân biệt thì tấm lòng trở nên thanh thản, yên tĩnh, thể hiện sự thanh tịnh, đó chính là ý nghĩa của chữ “thanh”. “Tịch” nghĩa là sự vắng lặng, tĩnh lặng mang đến cho con người giảm giác yên tĩnh, vắng vẻ.
2. Phòng trà
nơi trải nghiệm trà đạo được gọi là phòng trà. Trong nhà được trang bị các hốc, bếp lò, và các dụng cụ như nước đun sôi, trà. Dụng cụ làm sạch được đặt trong một túp lều gọi là nhà nước. Các cửa sổ được làm bằng giấy. Bức tường được treo thư pháp và tranh. Những chiếc bình được sắp đặt và cắm hoa theo mùa.
Nét văn hóa tinh túy trong trà đạo Nhật Bản
3. Nghệ thuật uống trà đạo của Nhật Bản bao gồm các bước sau
Bước 1: Nước pha trà
Bước 2: Làm ấm dụng cụ
Ấm pha trà và tách uống trà được tráng bằng nước sôi trong bình thủy để làm ấm dụng cụ, sau
Bước 3: Pha trà
Bước 4: Cách rót trà
không bao giờ rót trà cho khách một lần đầy tách rồi rót tiếp cho người khách kế tiếp! Làm như vậy sẽ có sự khác biệt về độ đậm nhạt của nước trà trong mỗi tách, cũng giống như không đều về lượng trong mỗi tách (tách đầu tiên quá là nhiều, tách cuối cùng gần như không có, quá đậm vì thời gian trà ngấm ra nhiều hơn hay không còn nước cho người kế tiếp!). 
Thế nên, tất cả các tách của khách đều được để trong khay trà rồi rót theo trình tự 1,2,3,4… Rót lần đầu khoảng 30ml (cho mỗi tách, cỡ lớn 70 ml), sau đấy rót lần thứ 2 với thứ tự trái lại 4, 3, 2 ,1 Mỗi lần khoảng 20ml (cho mỗi tách có tổng cộng 50ml nước trà) nếu như còn dư chút ít trong bình, nên co dãn để phân đều cho các tách. Sau đó mới đưa mời khách.
Bước 5: Cách uống trà
Tạm kết :
Bài viết trên đây mình vừa giới thiệu sơ lược tới các bạn về vài nét văn hóa trà đạo ở Nhật. Qua bài viết trên các bạn cũng có thể thấy đây là một nét truyền thống đặc biệt của nước Nhật và không thể thiếu trong cuộc sống. Mong rằng bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu thêm về các văn hóa ở nhật. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết !
Vũ – Tổng hợp, chỉnh sửa
(Nguồn tổng hợp: nhatbanaz.com, donggoitrithuc.com, … )
